تاریخ تفسیر قرآن کریم (جلالیان)«تاریخ تفسیر قرآن کریم» تالیف حبیب الله جلالیان کتاب درباره تاریخ تفسیر قرآن نوشته شده است. ۱ - معرفی کتابمؤلف محترم مطالب را در ۳ قسمت (بخش) بیان کرده است قسمت اول مربوط است به معنای واژه تفسیر و تاویل و تفاوت آن دو با یکدیگر، که پس از بیان معنای لغوی و اصطلاحی این دو، تفاوت آنها را بیان کرده است. آنگاه ضرورت تفسیر قرآن کریم را با استفاده از چند آیه توضیح داده، جایگاه تفسیر در عصر پیامبر صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم و صحابه و تابعین را بیان کرده، مشهورترین مفسران هر دوره را نام می‌برد. قسمت دوم: این قسمت مربوط است به تفسیر قرآن در عصر تدوین، وی در ابتدا اولین مدون تفسیر قرآن را در بین افرادی همچون: ابن عباس ، سعید بن جبیر ، فراء نحوی ، عکرمه و ابن جریح ، مورد بحث قرار داده، نتیجه می‌گیرد که اولین فرد سعید بن جبیر می‌باشد آنگاه به سیر پیدایش تفسیر عقلی پرداخته با استفاده از برخی از آیات و روایات ائمه معصومین علیه‌السّلام جایگاه آن را تشریح می‌کند در بخش دیگر، تفسیر به ماثور را توضیح داده، علل ضعف پاره ایی از تفاسیر به ماثور را بیان می‌کند. در ادامه مساله ورود اسرائیلیات در تفسیر قرآن کریم و شخصیت‌هایی که در این باره نقش مؤثر داشته‌اند بررسی شده است قسمت سوم: در این قسمت تفسیر در نزد معتزله ، شیعه امامیه و خوارج مورد بررسی قرار گرفته است. در قسمتی دیگر، مفسران شیعه را در هفت طبقه تقسیم بندی کرده، معروفترین هر کدام از طبقات را همراه با نام کتاب تفسیری او معرفی می‌کند. در پایان این قسمت، تفسیر علمی قرآن را مطرح کرده برخی از تفاسیر علمی را معرفی می‌کند. ۲ - ویژگی‌ها۱- متن کتاب سلیس و روان می‌باشد ۲- سعی کرده است که آراء و نظریات شیعه را بیان نماید. ۳- در بیان مطالب در کنار آیات از روایات نیز استفاده کرده است ۴- مباحث کتاب سیر منطقی دارد. ۵- تفاسیر شیعه و اهل سنت در دو قسمت جداگانه مورد بحث قرار گرفته است ۳ - اشکالات۱- کتاب فهرست منابع و مآخذ ندارد ۲- از منابع اولیه و اصلی کمتر استفاده کرده است ۳- برخی از مطالب موجود در کتاب، رابطه ایی با موضوع بحث ندارد مثلا در بحث روش پیامبر صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم و اهل بیت علیه‌السّلام در تفسیر، بحث عدم تحریف قرآن و ادله آن آورده شده است. ۴- برخی از مطالب تکراری است مثلا در صفحه (۵۶) از ابن عباس به عنوان مفسر مشهور صحابه، نام برده آن را معرفی می‌کند در صفحه (۸۵) نیز عنوان مفسرین مشهور صحابه وجود دارد که ابن عباس را نیز ذکر کرده است. [۱]
تاریخ تفسیر قرآن کریم، حبيب الله جلاليان، ص۵۶.
[۲]
تاریخ تفسیر قرآن کریم، حبيب الله جلاليان، ص۸۵.
۴ - نسخه شناسیکتاب یک جلد، متن آن فارسی، دارای ۲۳۶ صفحه می‌باشد که مشخصات آن به قرار زیر می‌باشد: ۱- نوع کاغذ: اعلاء ۲- جلد: شومیز ۳- نوبت چاپ: چهارم ۴- تاریخ انتشار: سال ۱۳۷۸ هجری شمسی ۵- ناشر: انتشارات اسوه- وابسته به سازمان اوقاف و امور خیریه ۶- تیراژ: پنج هزار نسخه ۷- دارای فهرست موضوعات کتاب ۸- مولف: حبیب الله جلالیا ن ۹- کتاب: تاریخ تفسیر قرآن ۵ - پانویس
۶ - منبعنرم افزار مشکات الانوار، مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی. رده‌های این صفحه : کتاب شناسی | کتب علوم قرآن
|